یکی از اصلی‌ترین اقداماتی که باید در حین خرید و فروش انواع خودرو انجام‌شود، مسئله تعویض پلاک خودرو است. این فرایند اما ملزوماتی دارد که باید پیش از مراجعه به مراکز تعویض پلاک رعایت شود. همچنین سوالات انبوهی پیرامون چگونگی تعویض پلاک و دیگر زوایای مربوط به این فرایند وجود دارد.
برای یافتن پاسخ تمامی این دغدغه‌ها تا پایان همراه ما باشید تا از شرایط، مدارک، هزینه، مراحل تعویض پلاک خودرو آگاهی کاملی پیدا کنید. در کنار این موارد پاسخ مهم‌ترین سوالات خود را در این زمینه خواهید یافت. آنچه در ادامه می‌خوانیم.
- پلاک خودرو چیست؟
- درچه شرایطی لزوم تعویض پلاک وجود دارد؟
- چه مدارکی برای تعویض پلاک موردنیاز است؟
- برای تعویض پلاک چه مراحلی را باید طی کرد؟
- تعویض پلاک در سال ۱۴۰۰ چقدر هزینه دارد؟
- مراحل تعویض پلاک چقدر معطلی دارد؟
- آیا امکان انتخاب شماره پلاک وجود دارد؟
- آیا متقاضی می‌تواند برای شهری که در آن سکونت ندارد، پلاک بگیرد؟
- آیا امکان انتقال پلاک به همسر یا فرزندان وجود دارد؟
- آیا می‌توان با مدارک ناقص نسبت به تعویض پلاک اقدام کرد؟
- اگر مدارک موردنیاز برای تعویض پلاک مفقود‌شود، چه باید کرد؟
پلاک خودرو چیست؟
پلاک یک وسیله و صفحه فلزی است که در قسمت‌های مخصوص تعبیه‌شده عقب و جلو ماشین نصب می‌شود. پلاک در رنگ‌بندی‌های مختلفی عرضه می‌شود. هریک از این رنگ‌ها نشان‌دهنده تعلق خودرو به شخص، ارگان یا دیگر مراکز خاص است. برای مثال رنگ پلاک خودروهای ارگان‌های نظامی و انتظامی به رنگ سبز بوده، و پلاک خودروهای ادارات دولتی به رنگ قرمز است. پلاک هر خودرو به عنوان یک شناسه منحصربه‌فرد شناخته می‌شود. محتویات پلاک نیز شامل چند عدد به علاوه یک حرف الفبا است.
درچه شرایطی لزوم تعویض پلاک وجود دارد؟
یکی از شرایطی که لزوم تعویض پلاک را ایجاب می‌کند، معامله خرید و فروش خودرو است. در مبحث انتقال سند خودرو و همچنین تعویض پلاک خودرو، لزوم حضور هر دوطرف فروشنده و خریدار وجوددارد. گفتنی‌است که امکان وکالت‌دادن به دیگری برای عقد معامله وجود دارد. اما نباید فراموش‌کرد که اگر هر اتفاقی برای پلاک بیفتد، مسئولیت آن مستقیما متوجه دارنده پلاک است. به همین دلیل مخصوصا به فروشندگان عزیز توصیه می‌شود که ریسک وکالت‌دادن را نپذیرند، و مستقیم پای معامله حاضرباشند.
| برای تجربه خرید خودرو همسو با سبک زندگی خود صفحه خرید خودرو سوییچ را از دست ندهید. |
چه مدارکی برای تعویض پلاک موردنیاز است؟
برای تعویض پلاک خودرو به سه قسم مدرک شناسایی مختلف نیاز است. دسته اول مربوط به مدارک شناسایی و اطلاعات فروشنده خودرو. دو قسم دیگر مربوط است به خریدار که شامل اطلاعات شخصی وی بوده و همچنین اطلاعات مربوط به احراز هویت محل سکونت را دربرمی‌گیرد. در ادامه هریک از اقسام مدارک نام‌برده به تفکیک عبارتنداز:
- مدارک فروشنده خودرو جهت تعویض پلاک خودرو
- کارت و بیمه‌نامه خودرو
- برگ سبز ماشین، سند مالکیت یا برگه شناسایی مربوطه
- سند مالکیت به ثبت رسیده در دفتر اسناد رسمی (در صورت وجود)
- اصل مدارک شناسایی همچون شناسنامه و کارت ملی
- برگه خلافی ماشین (در صورت وجود خلافی ماشین، امکان پرداخت در مرکز تعویض پلاک نیز وجود دارد)
- همراه داشتن کارت معاینه فنی معتبر (درصورت گذشت بیش از ۴ سال از تولید خودرو، الزام‌آور است)
- همراه داشتن عابر بانک برای پرداخت هزینه‌های تعویض پلاک خودرو
- مدارک شخصی فروشنده خودرو و اطلاعات احراز هویت وی جهت تعویض پلاک خودرو
- همراه داشتن اصل مدارک شناسایی همچون شناسنامه و کارت ملی
- همراه داشتن کارت عابربانک برای پرداخت هزینه‌های جاری
- سند احراز هویت (منظور از سند احراز هویت این است که ثابت می‌کند شما ساکن همان شهری هستید که فرایند تعویض پلاک در آن، درحال انجام است. این سند می‌تواند سند قطعی خانه در صورت مالکیت باشد، یا اجاره‌نامه محل سکونت و حتی گواهی اشتغال به تحصیل فرزند را نیز دربرمی‌گیرد که شامل نام و نشانی محل سکونت والدین است. گفتنی‌است که گواهی مربوطه باید به تایید آموزش و پرورش رسیده باشد.)
- همراه داشتن حداقل یک قبض آب، برق یا گاز که آدرس آن با آدرس سند ارائه‌شده یکی باشد.
خاطرنشان می‌شود که باید سند مالکیت محل سکونت به نام خریدار یا همسر وی باشد. در صوتی که فرد با والدین خود زندگی می‌کند نیز سند مربوط باید به نام آن‌ها باشد. درخصوص اجاره نامه نیز باید گفت که تنها اجاره نامه‌های مجهز به قابلیت کد رهگیری و همچنین با تائیدیه سازمان مستغلات و املاک کشور، در مراکز تعویض پلاک پذیرفته می‌شود. همچنین همراه داشتن مدارک فوق برای افرادی که وکالت در انجام معامله به آن‌ها داده شده‌است فارغ از اینکه نماینده فروشنده یا خریدار باشند، وجود دارد. به هرحال قدم اول برای تعویض پلاک خودرو، همراه‌داشتن مدارک نام‌برده است. این مرحله باید با دقت هرچه تمام‌تر انجام‌شود تا مشکلی در مراحل بعدی بوجود نیاید.
برای تعویض پلاک چه مراحلی را باید طی کرد؟
پس از مهیاشدن شرایط تعویض پلاک و همچنین آماده‌کردن و همراه داشتن تمامی مدارک مربوطه بدون هیچ کم‌وکسری، نوبت به آغاز گام به گام تعویض پلاک خودرو می‌رسد. در ادامه مراحل تعویض پلاک خودرو به صورت گام‌به‌گام عبارتنداز:
- اولین مرحله: ورود به یکی از مراکز تعویض پلاک محل سکونت
در ابتدا خریدار و فروشنده باید وارد مرکز تعویض پلاک خودرو شوند. در آغاز کار یک برگه به متقاضی تعویض پلاک داده می‌شود که حاوی شماره نوبت و باجه موردنظراست. در این حالت باید خودرو را در جای مناسبی پارک کنید. پس از فرارسیدن نوبت باید به باجه مربوطه مراجعه کنید. پس از مراجعه ابتدا باید مدارک مربوطه را تحویل دهید و همچنین تعدادی فرم به متقاضی تحویل داده می‌شود که باید پرشوند. جدای از این باید پرداخت هزینه‌های مربوط به پست‌کردن سند ماشین، کارت خودرو و همچنین پرداخت خلافی در دستور کار قراربگیرد. گفتنی‌است که خریدار موظف به پرداخت تمامی هزینه‌ها منهای هزینه خلافی خودرو است. لزوم وجود عابر بانک نیز به این خاطر است که پرداخت وجه‌نقد در کلیه مراکز تعویض پلاک ممنوع است.
- دومین مرحله: بازدید خودرو به منظور تائید اصالت
پس از اتمام کاغذ بازی‌های مربوط به مرحله اول در باجه مورد نظر، برگه‌ای به خریدار تحویل داده می‌شود تا به کارشناس مجموعه مراجعه‌کند. بازرس یا کارشناس مربوطه ابتدا تمامی مشخصات خودرو را بررسی می‌کند. منظور از مشخصات نیز مواردی همچون شماره شاسی و شماره موتور خودرو است، که باید با مشخصات برگه تطبیق داده‌شود. پس از تایید اصالت خودرو توسط بازرس مرکز مجوز برای باطل‌شدن با به قولی، فک پلاک قبلی صادرشده و اجازه صدور پلاک جدید به متقاضی داده می‌شود. سپس نوبت به برداشتن قدم آخر پروسه می‌رسد.
- سومین مرحله: رجوع به انبار برای فک پلاک قبلی و تحویل پلاک جدید
در این مرحله دو حالت پیش‌روی خریدار خودرو قراردارد. اگر از قبل پلاکی به نام وی ثبت نشده‌است که هیچ. در این حالت پلاک جدید با شماره‌ای منحصربه‌فرد برای متقاضی صادرمی‌شود. اما اگر از قبل پلاکی آزاد به نام متقاضی وجود داشت، امکان تحویل گرفتن و نصب مجدد آن وجود دارد. گفتنی‌است که از زمان فک پلاک قبل کمتر از ۳ سال گذشته باشد، متقاضی نیازی به پرداخت هزینه مجدد ساخت پلاک ندارد، چرا که پلیس تا ۳ سال پلاک‌های باطل‌شده را نزد خود نگه می‌دارد. همچنین اگر چند پلاک به نام خریدار وجود‌داشت، از وی سوال می‌شود که قصد استفاده از کدام‌یک را دارد. چنانچه پس از انتخاب پلاک، اگر در انبار موجود بود آن را به فرد تحویل می‌دهند و در غیر این صورت مجدد پلاک درخواستی ساخته می‌شود. لازم به ذکر است که افرای که ساکن تهران هستند به صورت آنی پلاک آن‌ها تعویض‌شده، و افرادی که ساکن دیگر شهرستان‌ها هستند باید حدودا ۲۴ تا ۴۸ صبرکنند تا پلاک برایشان پست‌شود.
| برای تجربه فروش خودرو بدون اتلاف وقت صفحه فروش خودرو سوییچ را از دست ندهید. |
تعویض پلاک در سال ۱۴۰۰ چقدر هزینه دارد؟
در قسمت‌های قبل اشاره‌شد که پرداخت تمامی هزینه‌ها به جز خلافی خودرو به صورت تمام و کامل برعهده خریدار یا متقاضی تعویض پلاک است. همچنین به این نکته نیز پرداخته‌شد که پرداخت هزینه به صورت نقد در کلیه مراکز تعویض پلاک ممنوع است. در این مراکز تنها باید از طریق عابر بانک نسبت به پرداخت هزینه اقدام‌کرد. میزان هزینه پرداخت‌شده برای تعویض پلاک بستگی به ارزش و قیمت خودرو دارد. اگر ارزش خودرو کمتر از ۲۰۰ میلیون تومان باشد، باید مبلغ ۲۰۰ هزارتومان به منظور تعویض پلاک پرداخت‌شود. اما اگر ارزش خودرو بیش از ۲۰۰ میلیون تومان باشد، هزینه پرداختی برای تعویض پلاک نیز حدودا ۳۰۰ هزارتومان است. همچنین هزینه صدور کارت خودرو نیز ۳۷.۷۳۱ هزار تومان است. متاسفانه گاها مشاهده می‌شود که در برخی از مراکز تعویض پلاک، در انتهای کار مبلغی به صورت وجه نقد از متقاضی طلب می‌شود که به هیچ‌وجه جنبه قانونی ندارد.
مراحل تعویض پلاک چقدر معطلی دارد؟
پس از بررسی مهم‌ترین موارد مربوط به تعویض پلاک از شرایط مربوطه گرفته تا لیست مدارک و مراحل گام به گام، و همچنین هزینه پرداختی نوبت به بررسی مهم‌ترین پرسش‌های مربوط به تعویض پلاک می‌رسد. یکی از متداول‌ترین پرسش‌ها سوال در خصوص میزان معطلی برای تعویض پلاک است. میزان معطلی برای تعویض پلاک بسته به میزان شلوغی مرکز مورد مراجعه‌است. در حالت عادی اتمام این فرایند ممکن است حدودا ۲ تا ۳ ساعت یا بیشتر نیز طول بکشد. قطعا اگر پلاک درخواستی در مرکز موجود باشد سریع‌تر فرایند به پایان می‌رسد. در غیر این صورت باید حدودا ۱ ساعت برای تحویل گرفتن پلاک صبرکرد. نکته‌ای که وجود دارد این است که اگر خریدار یا متقاضی تعویض پلاک خودرو متوجه‌شد که پلاک درخواستی وی در مرکزی دیگر موجود است، می‌تواند با پس گرفتن مدارک به محل دیگری رجوع‌کند. در غیر این صورت نیز می‌تواند با پرداخت هزینه ساخت پلاک، پلاک را در همان رجوع اولیه دریافت‌کند. در اینگونه موارد پیشنهاد می‌شود که سیاست پول در برابر زمان اتخاذشود تا از معطلی و تلف‌شدن جلوگیری‌شود.
آیا امکان انتخاب شماره پلاک وجود دارد؟
فرایند انتخاب شماره پلاک به صورت رندم رخ‌داده و بنابراین متقاضی هیچ دخالتی در انتخاب آن ندارد. به همین دلیل فرد متقاضی نمی‌تواند درخواست‌دهد که پلاک وی به صورت زوج یا فرد صادرشود. این درخواست‌ها نیز مخصوصا به دلیل اجرای طرح ترافیکی زوج‌وفرد انجام می‌شود. بنابراین نباید به وعده‌های دریافت شماره پلاک مطابق با نظر فرد متقاضی توجه‌کرد. در این موقعیت‌ها تنها می‌توان میان پلاک‌های جدید و قدیم یکی را انتخاب کرد یا درخواست پلاک رند داد.
آیا متقاضی می‌تواند برای شهری که در آن سکونت ندارد، پلاک بگیرد؟
در ابتدا در پاسخ به سوال باید گفت که خیر چنین امکانی وجود ندارد. مشاهده می‌شود که بسیاری از افراد در شهری سکونت داشته ولی باید برای کار به شهری دیگر مراجعه‌کنند. در این حالت به چنین افرادی پیشنهاد می‌شود که بدون فک پلاک قبلی نسبت به اخذ پلاک جدید اقدام‌کنند. البته مدت اعتبار این پلاک‌ها نیز تا زمانی است که در شهری غیر از محل سکونت، حضور دارد. و لازم به ذکر است که این موضوع باید زمانی لحاظ شود که بازه‌های رفت و آمدی فرد طولانی باشد. اما در کل باید در پاسخ سوال فوق گفت که خیر چنین امکانی وجود ندارد و برای مثال فرد ساکن شیراز نمی‌تواند درخواست پلاک اصفهان را بدهد.
آیا امکان انتقال پلاک به همسر یا فرزندان وجود دارد؟
طبیعتا بر اثر سیستم شماره‌گذاری رندوم برخی از افراد هستند که شماره پلاکی رند به آن‌ها می‌رسد. پاسخ این سوال نیز همچون سوال قبل منفی است. دلیل این امر نیز آن است که هرگاه شماره پلاکی به نام فردی صادرشد، پلاک مربوطه به نام فرد در سامانه صادرشده قفل می‌شود. به همین دلیل امکان انتقال پلاک به فرزند یا همسر وجود ندارد.
آیا می‌توان با مدارک ناقص نسبت به تعویض پلاک اقدام کرد؟
سوال پرتکرار دیگری که اذهان بسیاری را به خود مشغول ساخته است، پرسش درخصوص تعویض پلاک با ارائه مدارک ناقص است. همواره احتمال مفقودشدن مدارک شناسایی خودرو وجود دارد و به همین دلیل پرسش فوق از تکرر بالایی برخوردار است. حالت‌های مختلف تعویض پلاک با مدارک ناقص عبارتنداز:
- تعویض پلاک خودرو بدون سند کمپانی یا برگ سبز
نمی‌توان پلاک ماشین را بدون وجود سند کمپانی یا برگ سبز تغییرداد. در برگه فوق اطلاعاتی حیاتی همچون کمپانی سازنده، مشخصات کلی خودرو و خریدار و همچنین قیمت فروش ذکر می‌شود. گاهی اوقات نداشتن برگه موجود نشانه عدم تسویه خودرو است و به همین دلیل حق فروش و تعویض پلاک از دارنده خودرو سلب می‌شود. در صورتی که برگه فوق مفقود شود، باید تا زمان صدور المثنی صبرکرد، چرا که بدون وجود این برگه عملا امکان تعویض پلاک وجود ندارد. گفتنی‌است که ارائه کپی کفایت نمی‌کند و باید اصل مدارک را با خود به همراه داشته باشید.
- تعویض پلاک بدون کارت ماشین
ارائه کارت خودرو برای تعویض سند الزام‌آور نبوده و تنها همراه داشتن برگه سبز یا سند رسمی خودرو یا بیمه‌نامه کفایت می‌کند.
اگر مدارک موردنیاز برای تعویض پلاک مفقود‌شود، چه باید کرد؟
همانطور که در قسمت‌های قبل اشاره‌شد برای تعویض پلاک نیاز به اصل مدارک مربوطه است. در صورتی که هریک از مدارک مورد نیاز مفقود شود باید، نسبت به صدور المثنی اقدام‌شود. برای دریافت سند المثنی لازم است به نمایندگی شرکت خودروسازی مراجعهشود. برای صدور المثنی کارت ماشین نیز لازم است که فرد متقاضی اصل شناسنامه و کارت ملی و اصل سند خودرو را به همراه داشته باشد. ضما تسویه جریمه‌ها نیز برای صدور المثنی الزام‌آور است. برای صدور المثنی سند مالکیت خودرو نیز تمامی موارد بالا به علاوه درج یک نوبت آگهی در روزنامه‌های کثیرالانتشار لازم است. باید از زمان انتشار آگهی نیز حدودا ۱۰ روز بگذرد تا بتوان نسبت به ادامه فرایند اقدام‌کرد.
| برای اطلاع از قیمت روز خودرو صفحه قیمت خودرو صفر سوییچ را از دست ندهید. |
کلام آخر
در این مقاله سعی‌شد تا از صفر تا صد به بررسی شرایط، هزینه‌ها، مدارک و مراحل تعویض پلاک به علاوه مهم‌ترین سوالات موجود در این زمینه بپردازیم. گفتنی‌است که برای پیگیری کارت خودرو پس از تعویض پلاک، باید از سامانه رهگیری مرسولات پستی اقدام‌کنید و برای استعلام خلافی نیز لازم است که به سایت rahvar120.ir مراجعهکنید. همچنین میتوانید برای دریافت نوبت الکترونیکی نیز به سامانه تعویض پلاک راهور ناجا رجوع‌کنید تا به صورت اینترنتی نوبت تعویض پلاک را اخذ نماید. به هرحال مبحث تعویض پلاک پیچیدگی‌ها و ظرافت خاص خودش را دارد. به همین دلیل لزوم مشورت با افراد و مجموعه‌های کارکشته در این زمینه وجود دارد، تا به هوشمندانه‌ترین شکل ممکن کار تعویض پلاک پایان‌یابد. در پایان نیز از شما دوستان عزیز تقاضا می‌شود که اگر سوال یا ابهامی در این زمینه دارید آن را با ما به اشتراک بگذارید تا صمیمانه پاسخگوی شما عزیزان باشیم.
بیشتر بخوانید
سلام من یه خودرو خریداری کردم سانروف دستی نصب شده روش و خودرو چند بار تعویض پلاک شده ایا مراحلی هست واسه دریافت مجوز قانونی سانروف؟