خلافی خودرو چیست؟ + ۶ روش استعلام و پرداخت خلافی خودرو

با نگاهی ساده به موارد موجود در میان قوانین راهنمایی و رانندگی، کمتر موضوعی را همچون مبحث خلافی خودرو می‌توان یافت که تا این حد گسترده باشد. همین نکته ثابت می‌کند که پرداختن به چنین مبحث مهم و حیاتی تا چه حد از اهمیت برخوردار است. سوالات فراونی نیز همواره مطرح‌است که از همان ابتدای چیستی خلافی خودرو تا روش‌های پراخت آن را دربرمی‌گیرد. در این مقاله به صورت صفر تاصدی به مبحث خلافی خودرو پرداخته شده‌است تا هیچ‌گونه ابهامی در این زمینه باقی‌نماند.

خلافی خودرو چیست؟

تمامی تخلفات و موارد نقض قوانین راهنمایی و رانندگی که رانندگان با خودرو خود مرتکب می‌شوند، نزد نیروی انتظامی ثبت می‌شود. با مجهزشدن پلیس به ادوات و تجهیزات مدرن، فرایند ثبت تخلفات نیز دقیق‌تر شده‌است. پلیس می‌تواند کمترین تخلفات رانندگی را چه به صورت عمد یا غیرعمدی ثبت‌کرده و به صورت یک پرونده از سوابق خودرو و راننده نزد خود نگاه‌دارد. با مراجعه به همین پرونده‌ی سوابق است که می‌توان خلافی خودرو را با ریز جزئیات مشاهده‌کرد. پس دریک کلام خلافی خودرو عبارت است از لیست و مجموعه تخلفاتی است که در امر رانندگی انجام‌شده‌ و نزد پلیس به ثبت رسیده‌است. سرمنشا لیست خلافی خودرو نیز، جریمه‌هایی است که توسط پلیس راهور برای رانندگان متخلف درنظر گرفته می‌شود. همواره این سوال نیز مطرح‌‌است که آیا استعلام خلافی خودرو الزام‌آور است؟. اگر پاسخ مثبت است؟ در چه مواردی باید نسبت به استعلام آن اقدام‌کرد؟

لزوم استعلام خلافی خودرو چیست؟

لزوم استعلام خلافی خودرو به دو دلیل عمده خلاصه می‌شود. مالکان موظف هستند که در دو مبحث نسبت به استعلام و آگاهی از خلافی خودرو اقدام‌کنند. اولین مورد مربوط است به خریدوفروش خودرو. مالکان و فروشندگان خودرو موظف هستند که حداقل پیش از انجام معامله یا حداکثر پیش از فرایند فک پلاک یا تعویض آن، نسبت به استعلام خلافی خودرو و تسویه کامل آن اقدام‌کنند. مورد دوم مربوط است به جلوگیری از تشدید جریمه خودرو.

قبض‌های جریمه‌ای که از سوی مأموران راهنمایی و رانندگی صادرمی‌شود، مدت‌دار است. در صورتی که فرد به دلیل اهمال‌کاری یا به هرنحو، پرداخت جریمه خودرا عقب بیندازید، با تشدید مبلغ جریمه روبرو می‌شود. این تشدید نیز به صورت دو برابری لحاظ می‌شود. البته این هشدار جدی وجود دارد که اگر مبلغ جریمه، به بیش از ۱ میلیون تومان برسد پلیس خودرو را توقیف‌کرده، و آن را به پارکینگ منتقل می‌کند.

خلافی خودرو در چه بازه زمانی دو برابر می‌شود؟  

یکی از پرتکرارترین سوالاتی که همواره مطرح‌است، پرسش درخصوص زمان دو برابر شدن مبلغ خلافی خودرو است. پلیس مالکان خودرو‌ها را موظف می‌کند که ظرف مدت ۶۰ روز یا به عبارتی دو ماه، نسبت به پرداخت خلافی خودرو اقدام‌کنند. همانطور که در قسمت قبل نیز اشاره‌شد، اگر اهمال‌کاری در این زمینه رخ‌دهد، و مبلغ خلافی خودرو به بالاتر از ۱ میلیون تومان برسد، پلیس دستور توقیف و ارسال ماشین به پارکینگ را صادرمی‌کند.

خلافی خودرو شامل چه جریمه‌هایی است؟

در ابتدای مقاله اشاره‌شد که خلافی خودرو ریشه در جریمه‌هایی دارد که پلیس راهور برای رانندگان درنظرمی‌گیرد. به همین دلیل در ابتدای امر لزوم پرداختن به انواع و چگونگی فرایند جریمه‌‌شدن، وجود دارد.

• جریمه مادی یا قبض جریمه

این سبک از جریمه قدیمی‎ترین، سنتی‌ترین و البته شناخته‌شده ترین نوع جریمه‌شدن است. دراین روش افسر پلیس راهنمایی و رانندگی، درصورت مشاهده تخلف در رانندگی نزد خاطی رفته و فیش جریمه صادرشده را به راننده تحویل می‌دهد. این قبض جریمه شامل اطلاعاتی همچون مبلغ جریمه موردنظر است، که به عنوان سوابق راننده نزد پلیس و در پرونده مربوطه ثبت می‌شود.

• جریمه نمره منفی گواهینامه

مشاهده می‌شود که بسیاری از رانندگان به هیچ‌وجه روش رانندگی ناصحیح خود را با جریمه‌های مادی کنار نمی‌گذارند. در صورت مشاهده چنین رفتاری، پلیس نیز برخورد خود را سخت‌تر ‌کرده تا راننده را به تمکین از قوانین وادارکند. در این روش علاوه بر جریمه و تبعات خاص آن، نمره منفی نیز به نسبت تخلف صورت گرفته به راننده خاطی تعلق می‌گیرد. برای مثال اگر در وهله اول، نمره منفی راننده به عدد ۳۰ برسد، گواهینامه رانندگی فرد به مدت سه ماه از درجه اعبتار ساقط می‌شود. اگر در وهله دوم امتیاز منفی فرد به عدد ۲۵ برسد، مدت میزان ضبط گواهینامه نیز دو برابر شده و به شش ماه ارتقاء پیدا می‌کند. نوبت سوم اما آخرین فرجه‌ای است که پلیس در اختیار فرد گذاشته و اگر مجموعه امتیازات منفی، در این وهله به عدد ۲۰ برسد گواهینامه فرد خاطی به کل باطل می‌شود. لازم به ذکر است که در صورت باطل‌شدن گواهینامه، باید مجدد برای اخذ آن اقدام نمود که این امر مستلزم شرکت در کلاس‌های آیین نامه راهنمایی و رانندگی است.

• جریمه و خلافی توقیف خودرو

در قسمت‌های قبل اشاره‌شد که اگر مبلغ جریمه به بیش از ۱ میلیون تومان برسد، پلیس دستور توقیف خودرو را صادرمی‌کند. البته به غیر از این مورد انجام خلافی‌هایی همچون تصادفاتی که منجر به فوت می‌شود، رانندگی در حالت نامتعادل ناشی از مصرف مواد مخدر یا مستی ناشی از الکل، انجام حرکات نمایشی خطرناک و یا ارتکاب دو تخلف در رانندگی به صورت همزمان، موجبات توقیف خودرو را فراهم می‌کند. البته باید به موارد فوق راننددگی با وسیله فاقد شناسنامه یا بیمه شخص ثالث را نیز اضافه‌کرد.

روش‌های ثبت خلافی کدامند؟ 

پس از بیان انواع متفاوت جریمه و خلافی خودرو نوبت به بررسی روش‌های جریمه‌شدن و ثبت خلافی توسط پلیس می‌رسد. با توجه به استفاده از تجهیزات به ‌روز پلیس، لزوم شناخت این موارد وجود دارد. گفتنی‌است که این موارد شامل ۴ آیتم است که عبارتند از: روش تسلیمی، روش الصاقی، جریمه توسط دوربین و روش دوبرگی.

• ثبت خلافی با دوربین پلیس راهور

امروزه در هر کوی و برزنی دوربین ثبت کنترل سرعت وجود دارد. وظیفه اصلی این دوربین‌ها ثبت تخلفات است. تجهیزشدن پلیس به این تجهیزات و تکنولوژی، جهشی بسیار بلند و روبه جلو بود و باعث گستردگی بیش‌ازپیش چتر نظارتی پلیس بر رفتار رانندگان‌شد. البته خود این دوربین‌ها در انواع متفاوت و در سطوح گوناگون تکنولوژی ساخته می‌شود. به همین نسبت می‌توان انتظار داشت که کارایی‌های متفاوتی داشته‌باشند.

• ثبت خلافی از روش تسلیمی برگه جریمه

در این روش همانطور که از نام آن پیداست، افسر پلیس راهنمایی و رانندگی پس از پرکردن قبض جریمه با اطلاعاتی همچون، مشخصات راننده و خودرو و زمان و مکان تخلف به علاوه مبلغ جریمه، قبض را یه راننده خاطی تحویل می‌دهد.

• ثبت خلافی در صورت خودداری از دریافت قبض جریمه

در این روش دقیقا برخلاف مورد قبل، راننده به فرمان پلیس تمکین نکرده، و از دریافت قبض جریمه خود خودداری می‌کند. در این صورت هرگونه واکنش نابه‌جا از سوی راننده خاطی موجبات تشدید جریمه را برای وی فراهم می‌کند.

• ثبت خلافی از روش الصاقی

ملموس‌ترین مثال در روش ثبت خلافی به صورت الصاقی مربوط است به پارک خودرو در نقاط توقف ممنوع. در این روش پلیس قبض جریمه را نوشته و زیر شیشه پاک‌کن ماشین قرارمی‌دهد، تا فرد خاطی پس از بازگشت، متوجه جریمه‌شدن خود بشود.

• ثبت خلافی از روش دوبرگی

در این روش اگر فرد یا راننده خاطی نسبت به اخطار ایست پلیس فارغ از عمدی یا سهوی بودن توجه نکند، افسر پلیس راهور دو قبض جریمه را به فرد خاطی تحویل می‌دهد. اولین قبض مربوط است به نفس تخلف انجام‌شده و دومی به تخلف از فرمان پلیس مربوط می‌شود.

روش‌های استعلام و پرداخت خلافی خودرو

حال و پس از بررسی مفصل خلافی خودرو نوبت به نحوه استعلام آن می‌رسد، چرا که همواره این پرسش مهم مطرح است که نحوه استعلام خلافی خودرو چگونه است؟. مهم‌ترین روش های استعلام خلافی خودرو عبارتنداز:

• مراجعه حضوری

بسته به اینکه میزان مبلغ جریمه موردنیاز چقدر است، مرکزی که باید به آن رجوع‌شود نیز متفاوت است. چنانچه مبلغ جریمه کمتر از ۱ میلیون تومان است، باید به دفاتر پلیس ۱۰+ مراجعه‌کرد. در صورتی که مبلغ فوق بیش از یک میلیون تومان بود، باید جهت استعلام به مرکز راهنمایی و رانندگی مراجعه‌کرد. گفتنی‌است که در صورت مراجعه به پلیس ۱۰+ باید ۳۰ هزارتومان نیز پرداخت‌شود تا خلافی خودرو با ریزجزیئات در اختیار متقاضی قرارگیرد. لازم به ذکر است که مطمئن‌ترین راه حل برای پرداخت خلافی خودرو نیز، مراجعه حضوری به یکی از دفاتر پلیس ۱۰+ است.

• استعلام تلفنی  

با توجه به احتمال معطلی در مراجعه حضوری، این دغدغه مطرح است که آیا راه‌های ساده‌تری نیز برای استعلام خلافی خودرو وجود دارد؟ پاسخ مثبت است. پلیس راهور ناجا شماره تلفن ۸۸۲۸۸۸۸۸ را معرفی کرده‌است تا هموطنان از اقصی نقاط کشور بتوانند نسبت به خلافی خودرو اقدام‌کنند. هموطنان باید پس از تماس با شماره فوق، کد VIN را که در پشت کارت خودرو مندرج است را وارد کنند، تا فرایند استعلام خلافی به سرانجام‌برسد. خاطرنشان می‌شود که این روش مختص استعلام بوده و امکان پرداخت وجود ندارد.

• استعلام پیامکی

این روش نیز به مانند تماس تلفنی، خاص استعلام بوده و همچنان به کد ۱۷ رقمی VIN وابسته‌است. برای این کار لازم است که کد مذکور به یکی از سامانه‌های پیامکی ۳۰۰۰۵۱۵۱ یا ۱۱۰۰۰۵۱۵۱ و ۱۱۰۱۲۰۲۰۲۰ پیامک شود. سپس پیامک دومی به دست متقاضی می‌رسد که حاوی اطلاعاتی همچون شناسه پرداخت برای متقاضی است. سپس از طریق همین اطلاعات می‌توان از طریق برنامه‌های پرداخت یا خودپردازها، نسبت به پرداخت خلافی اقدام‌کرد. مشاهده می‌شود که از روش پیامکی تنها برای استعلام خلافی استفاده می‌شود و نمی‌توان به صورت مستقیم نسبت به پرداخت خلافی از این روش اقدام‌کرد.

• استعلام و پرداخت از طریق کد USSD

متقاضیان استعلام و پرداخت خلافی خودرو می‌توانند کد دستوری #۱۱۰* را شماره‌گیری نمایند. پس از شماره‌گیری کد دستوری فوق، دو گزینه خدمات قابل ارائه و خدمات در دست اقدام، برای متقاضی نمایش داده می‌شود. برای استعلام خلافی خودرو باید عدد ۱ را وارد‌کرده و سپس همچون دو روش قبل، کد VIN را وارد کرد. سپس مبلغ خلافی خودرو نمایش داده‌شده و امکان پرداخت مبلغ فوق در مراحل بعدی فراهم‌است.

• استعلام و پرداخت از طریق سایت راهور ناجا

برای این روش متقاضیان باید به سایت rahvar120.ir مراجعه‌کنند و در صفحه اصلی، روی قسمت استعلام تخلفات رانندگی کلیک‌کنند. سپس صفحه‌ای بازمی‌شود که متقاضیان باید کد ۸ رقمی بارکد ماشین را که مندرج در پشت کارت ماشین است را واردکنند. در صورت تمایل نیز امکان تسویه خلافی خودرو از همین سایت امکان‌پذیراست. لازم به ذکر است که سایت راهور ناجا هر هفت روز یکبار به‌روزرسانی می‌شود. به عبارت دیگر هموطنان می‌توانند جریمه‌های انجام‌شده را هفت روز بعد در این سایت مشاهده‌کنند. گفتنی‌است که گاها خدماتی همچون استعلام خلافی خودرو با تاخیر ۳ روزه یا ۷۲ ساعته انجام می‌شود.

• استعلام و پرداخت خلافی خودرو از طریق اپلیکیشن موبایل

جدای از تمامی موارد فوق، امکان استفاده از خدمات استعلام و پرداخت خلافی خودرو از طریق اپلیکیشن‌های موبایل نیز فراهم است. از جمله این اپلیکیشن‌ها می‌توان به آپ، فرمون، خلافی خودرو پرسرعت و… اشاره‌کرد. گفتنی‌است که این اپلیکیشن‌ها هم از طریق بازار و هم از طریق گوگل پلی دردسترس بوده و هموطنان می‌توانند نسبت به استعلام خلافی خودرو و پرداخت آن اقدام‌کنند.

چطور خلافی خودرو را کم کنیم؟

با وجود پیشرفت چشمگیر تجهیزات ناجا مخصوصا در بخش پلیس راهور، همچنان احتمال بروز خطای انسانی وجود دارد. قطعا این امر موجبات تضییع حقوق شهروندان را فراهم می‌کند. به همین منظور سازوکاری قانونی برای اعتراض به مبلغ خلافی خودرو نیز وجود دارد تا هموطنان بتوانند، نسبت به احقاق حقوق از دست رفته خود اقدام‌کنند. این امر نیز مستلزم مراجعه حضوری به مراکز جداگانه براساس مبلغ جریمه موردنظر است. چنانچه مبلغ جریمه کمتر از ۱ میلیون تومان بود، باید به دفاتر پلیس ۱۰+ مراجعه‌کرد. در غیر این صورت باید به واحدهای رسیدگی به تخلفات رانندگی مراجعه‌کرد. پس از مراجعه به هریک از این مراکز و ثبت درخواست اعتراض، مورد مطرح‌شده به مرکز اجراییات کل کشور ارسال‌شده و در کمتر از ۲۴ ساعت جواب نهایی صادر خواهد‌شد.

چطور خلافی خودرو را قسطی پرداخت کنیم؟

در صورتی که میزان خلافی خودرو بیش‌ازحد زیاد‌شده و هزینه‌های کمرشکنی به رانندگان تحمیل‌شود، بسیاری از رانندگان ترجیح می‌دهند که به صورت قسطی جریمه‌های خود را پرداخت‌کنند. برای این منظور باید به سایت rahvar120.ir مراجعه‌کرد. پس از استعلام میزان خلافی خودرو، رانندگان می‌توانند بنا به استطاعت خود هریک از جرائمی که می‌خواهند انتخاب‌کرده، و نسبت به پرداخت آن اقدام‌کنند.

کلام آخر بررسی خلافی خودرو

در این مقاله سعی‌شد به صورت مفصل، به چیستی، انواع، لزوم استعلام و روش‌های پرداخت خلافی خودرو پرداخته‌شود. از مطالب بیان‌شده می‌توان چنین برآورد کرد که این مبحث ظرافت‌های خاص خود را داشته و هرگونه اهمال‌کاری موجبات خسارات سنگینی را فراهم می‌کند. به هرحال همواره لزوم مشورت با کارشناسان و مجموعه‌های مجرب احساس می‌شود. از کاربران عزیز نیز دعوت می‌شود که اگر سوال یا ابهامی برای آن‌ها وجود دارد، آن را با ما به اشتراک بگذارند.

بیشتر بخوانید:

• کیسه هوا (ایربگ)
• انواع ترمز ماشین
• مزایا و معایب پوشش نانو سرامیک بدنه خودرو
• تست کمپرسور خودرو چیست؟
• ریپ زدن ماشین