موتور خودروی شما به هنگام کار کردن گرمای فوق العاده زیادی تولید می‌کند. همان طور که احتمالاً می دانید، منشأ و علت این گرما اصطکاک ایجاد شده میان قطعات فلزی داخل موتور است. با در نظر گرفتن این نکته، خودرو به یک سیستم خنک کننده نیاز دارد تا بتواند این مشکل را به خوبی حل کرده و از خراب شدن موتور و جلوگیری کند.

در این مطلب، ما قصد داریم به صورت کاملاً تخصصی و قدم به قدم، راهکارهایی به منظور مراقبت از سیستم خنک کننده خودرو در اختیار شما قرار دهیم. علاوه بر این، در مورد بخش‌های اصلی سیستم خنک کننده خودرو و همچنین وظایف و عملکرد آن‌ها نیز صحبت خواهیم کرد. لطفاً در ادامه مطلب با سوییچ، سامانه آنلاین خرید و فروش و خدمات خودرو همراه باشید.

سیستم خنک کننده از چه قطعاتی تشکیل شده است؟

  • رادیاتور

این قطعه که در واقع بخش اصلی یک سیستم خنک کننده خودرو محسوب می‌شود، دقیقاً پشت جلوپنجره خودروها قرار می‌گیرد. شیوه کار آن بدین صورت است که مایع خنک کننده برگشتی از موتور که بسیار گرم شده، در حین حرکت از لوله‌هایی که داخل رادیاتور تعبیه شده و در کنار هوای خنکی که از طریق فن به این لوله‌ها می‌رسند، خنک می‌شود. بعد از خنک شدن مایع داخل رادیاتور، دوباره به سمت بلوک موتور هدایت می‌گردد، به عبارتی دیگر، سیستم خنک کننده موتور یک سیستم کاملاً بسته است.

  • در رادیاتور

این قطعه از آن جایی که فشار داخل سیستم خنک کننده خودرو را حفظ می‌کند، یکی از مهم‌ترین قطعات سیستم خنک کننده محسوب می‌شود. داخل در رادیاتور معمولاً یک سوپاپ فنردار قرار دارد. هنگامی که فشار داخل سیستم خنک کننده از حد مجاز بالاتر می‌رود، این سوپاپ باز شده و فشار اضافی را آزاد می‌کند.

در رادیاتور

  • ترموستات

ترموستات که معمولاً در بخش جلویی پیشرانه خودرو نصب می‌شود، در واقع سوپاپی است که جریان ورودی مایع خنک کننده به داخل موتور را مدیریت می‌کند. ترموستات همچنین وظیفه دارد بعد از اطمینان حاصل کردن از رسیدن دمای مایع خنک کننده به دمای ایده آل، با باز شدن خود اجازه ورود آن را به داخل رادیاتور بدهد.

این قطعه معمولاً در بخش جلویی بلوک سیلندر نصب می‌شود و به عنوان یکی از مهم‌ترین قطعات سیستم خنک کننده، وظیفه گردش مایع خنک کننده درون موتور را دارد.

  • فن

همیشه یک یا دو فن را می‌توانید ببینید که دقیقاً در قسمت پشتی رادیاتور نصب شده‌اند. وظیفه اصلی آن ارائه جریان هوای خنک، مخصوصاً به هنگام درجا کار کردن خودرو یا رانندگی در سرعت آرام به رادیاتور است. اگر خودرو فن نداشته باشد، در هر بار توقف، موتور داغ خواهد کرد.

  • مایع خنک کننده

مایع خنک کننده همان طور که از نامش پیداست، مایعی است که درون سیستم خنک کننده خودرو جریان دارد. در حالی که این روزها مایع‌های خنک کننده زیادی در رنگ‌ها و فرمول‌های مختلف موجود هستند، ولی در همه جای دنیا محبوب‌ترین نوع مایع خنک کننده ترکیب 50 درصد آب و 50 درصد ضد یخ است. ولی با این حال توصیه می‌کنیم حتماً با مراجعه به دفترچه راهنمای خودروی خود، طبق توصیه شرکت سازنده عمل کنید.

علایم هشداردهنده وجود مشکل در سیستم خنک کننده

برخی علامت‌ها و نشانه‌های هشداردهنده وجود دارند که به هنگام بررسی و سرویس سیستم خنک کننده معمولاً با آن‌ها می‌توانید مواجه شوید. آشنا بودن با این نشانه‌ها می‌تواند در کشف مشکل و همچنین برطرف کردن راحت و آسان آن به شما کمک کند. از سوی دیگر اگر این نشانه‌ها را بلد باشید و به موقع نسبت به رفع مشکل اقدام کنید، احتمال این که از بروز مشکلات جدی‌تر و پرخرج‌تر بتوانید پیش گیری کنید بسیار بیشتر خواهد شد.

تعمیر سیستم خنک کننده خودرو

اگر می‌بینید که بخاری کار نمی‌کند، اولین چیزی که باید بررسی نمایید ترموستات است. اگر متوجه نشتی شدید، همچنین باید به خراب شدن ترموستات شک کنید. اگر دمای آب رادیاتور خیلی بالا می‌رود، یکی از موارد اصلی که باید بررسی شود فن رادیاتور است.

اگر احساس کردید مصرف سوخت خودروی شما بالاتر رفته، علت آن می‌تواند کم شدن مایع خنک کننده خودرو باشد. اگر با باز کردن کاپوت بویی تقریباً شیرین احساس می‌کنید، واترپمپ احتمالاً به مشکل خورده و واشر و یاتاقان آن خراب شده‌اند.

اگر چراغ رادیاتور خودرو روشن شده، علت آن می‌تواند سوراخ شدن رادیاتور در اثر برخورد سنگ‌های موجود در کف جاده یا خوردگی بدنه رادیاتور باشد. نهایتاً، اگر موتور خودروی شما به دفعات زیاد داغ می‌کند، علت آن می‌تواند سن بالای موتور یا تحت فشار شدید کار کردن آن باشد.

مراقبت و نگهداری از سیستم خنک کننده خودرو

قبل از شروع این بحث، حتماً سری به دفترچه راهنمای خودرو زده و ببینید توصیه شرکت سازنده خودرو برای مدت زمان بین هر بار تعویض ضد یخ و مایع خنک کننده چیست. تعویض به موقع مایع خنک کننده قطعاً یکی از اصلی‌ترین کارها در مراقبت و نگهداری سیستم خنک کننده است. با تعویض مایع خنک کننده همچنین شما هر نوع آشغال، گرد و غبار و دیگر ذرات اضافی را که ممکن است به واتر پمپ آسیب برساند از سیستم خارج می‌کنید.

اگر قصد دارید این کار را خودتان انجام بدهید، حتماً قبلاً دفترچه راهنمای خودرو را به دقت خوانده و طبق دستورالعمل آن پیش بروید. در ادامه، به صورت قدم به قدم به توضیح کارهایی که باید انجام دهید خواهیم پرداخت:

  • ابتدا، یک بازرسی چشمی مخصوصاً از شلنگ‌ها و تسمه‌ها انجام بدهید. حتماً به دقت آن‌ها را بررسی کرده و به دنبال ترک‌ها و پارگی‌ها باشید.
  • اگر هر مورد مشکوکی مشاهده کردید، حتماً نسبت به تعویض شلنگ یا تسمه اقدام کنید.
  • در خودروهای جدید واترپمپ معمولاً توسط تسمه تایم می‌چرخد. همان طور که احتمالاً می دانید، تسمه تایم‌ها عمر مفید دارند و توصیه می‌کنیم همیشه با تعویض به موقع آن، از بروز مشکلات جدی برای خودروی خود پیشگیری کنید.
  • همیشه موارد انجام شده روی سیستم خنک کننده خودرو را جایی یادداشت کنید تا در سرویس بعدی، با اطلاعات کامل نسبت به رفع مشکلات آن اقدام نمایید.

خودروی داغ کرده

برای پر کردن رادیاتور، توصیه ما استفاده از مایع‌های خنک کننده آماده‌ای است که در بازار می‌توانید پیدا کنید. در غیر این صورت، ترکیب 50 درصد آب و 50 درصد ضد یخ را می‌توانید استفاده نمایید. همیشه به یاد داشته باشید که اگر خیلی فنی نیستید و فکر می‌کنید به تنهایی نمی‌توانید از پس این کارها بربیایید، توصیه ما به شما کمک گرفتن از یک فرد حرفه‌ای یا مراجعه به یک مکانیک ماهر است.

در صورت مراجعه به مکانیک، علاوه بر بازرسی چشمی تست‌های زیادی مانند تست فشار در رادیاتور، بررسی ترموستات، تست نشتی داخلی و تست فن موتور را نیز می‌توانید انجام بدهید. با انجام این تست‌ها سیستم خنک کننده موتور همیشه در بهترین وضعیت ممکن بوده و بهترین عملکرد خود را ارائه نماید.

سخن پایانی

سرویس و نگهداری منظم سیستم خنک کننده خودروی شما موضوعی کاملاً حیاتی بوده و به افزایش طول عمر آن کمک زیادی می‌تواند بکند. نظر شما در مورد این موضوع چیست؟ لطفاً اگر تجربه‌ای در مورد سرویس و نگهداری و همچنین مشکلات مرتبط با سیستم خنک کننده خودرو دارید، آن را با ما و دیگر مخاطبان سوییچ مطرح نمایید.